Όπως έχω προαναφέρει και σε προηγούμενα άρθρα μου, μια επιτυχημένη χρόνια για έναν αθλητή κρίνεται από την διάρκεια και την ποιότητα των προπονήσεων του μέσα στον χρόνο. Για παράδειγμα, κανένας αθλητής δεν μπορεί να ξεπεράσει τον εαυτό του (να κάνει ατομικό ρεκόρ) όταν υπάρχουν διαστήματα αποχής από τις προπονήσεις στην διάρκεια ενός χρόνου.
Ακριβώς γι’ αυτό τον λόγο η πρόληψη των μυϊκών τραυματισμών παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην επιτυχία ενός αθλητή. Η σωστή πρόληψη όπως έχω ξανά αναφέρει περιλαμβάνει καλό ζέσταμα πριν από την κύρια προπόνηση, διατάσεις στην διάρκεια της προπόνησης αλλά και μετά, αθλητικό μασάζ αποκατάστασης από την κούραση κλπ. Ποια είναι όμως τα δύο πολύ σημαντικά πράγματα που πρέπει να προσέχει ένας αθλητής ώστε να έχει διάρκεια μέσα στην χρονιά του;
1) Ανάλυση δυνάμεων που ασκεί το πέλμα κατά την βάδιση και το τρέξιμο. Επιλογή σωστού τύπου παπουτσιών και κατασκευή προσαρμοσμένων στον αθλητή πάτων για τα αθλητικά παπούτσια.
Σαν φυσικοθεραπευτής αθλητών για αρκετά χρόνια έχω συναντήσει πολλές περιπτώσεις (και αθλητών υψηλών επιδόσεων) που αγνοούν την ύπαρξη της κατασκευής προσαρμοσμένων στον αθλητή πάτων για τα αθλητικά παπούτσια. Επίσης, έχω δει αρκετούς αθλητές με προβλήματα όπως φλεγμονή αχίλλειου τένοντα, πελματιαία απονευρωτίτιδα κλπ να μην μπορούν να βρουν τα αίτια του τραυματισμού.
Οι περισσότεροι αθλητές-τραυματίες ψάχνουν να βρουν εξωγενή αίτια του τραυματισμού τους (π.χ. λανθασμένη επιφάνεια τρεξίματος) και δεν δίνουν σημασία στα ενδογενή. Τι εννοώ ενδογενή; Την εμβιομηχανική του ίδιου του σώματος, τον τρόπο δηλαδή, που το σώμα εκτελεί μία ενέργεια.
Τι μπορούμε να δούμε με την ανάλυση πέλματος?
Φυσικά μπορούμε να εντοπίσουμε την άνιση κατανομή του βάρους στο πέλμα και πως αυτό μπορεί να επιφέρει τραυματισμούς.
Τι κερδίζουμε με την κατασκευή πάτων?
Κατανέμουμε ισόποσα το βάρος στο πέλμα και διορθώνουμε τα λανθασμένα φορτία που δέχονται αρθρώσεις, τένοντες και σύνδεσμοι.
2) Μέτρηση δυνάμεων των μεγάλων μυών του σώματος και σύγκριση των ανταγωνιστών μυών μεταξύ τους (μύες που εκτελούν την ακριβώς αντίθετη κίνηση).
Ίσως λίγο εξειδικευμένο για αθλητές που απλά κάνουν το χόμπι τους, αλλά πολύ σημαντικό για την πρόληψη τραυματισμών. Είναι φανερό ότι κάθε δραστηριότητα του ανθρώπινου σώματος αποτελείται από μια αλληλουχία κινήσεων. Αυτές οι κινήσεις πραγματοποιούνται από τους μύες του σώματος. Για να υπάρχει ισορροπία μεταξύ αυτών των κινήσεων πρέπει οι μύες που τις εκτελούν να έχουν μια ισορροπημένη λειτουργία μεταξύ τους. Έτσι λοιπόν και στο τρέξιμο, την κολύμβηση, και το ποδήλατο η αλληλουχία των κινήσεων που γίνονται με σκοπό την μέγιστη απόδοση πρέπει να έχουν μια αρμονία (π.χ. δεν γίνεται ο αριστερός τετρακέφαλος μυς να είναι 30% πιο δυνατός από τον δεξί και να υπάρχει ισορροπία).
Πως ξέρουμε εάν υπάρχει ισορροπία στην δύναμη των ανταγωνιστών μυών?
Κάνοντας μέτρηση με ειδικά μηχανήματα οπού παίρνουμε αποτελέσματα από διάφορους δείκτες για την συνολική δύναμη ενός μυ.
Τι μπορεί να αποφέρει η μυϊκή ανισορροπία?
Σοβαρούς μυοσκελετικούς τραυματισμούς καθώς οι μύες, τένοντες, σύνδεσμοι και αρθρώσεις δέχονται λανθασμένα φορτία.
Ένα μυοσκελετικό σύστημα με ισορροπία στις δυνάμεις του και σωστή εμβιομηχανική είναι αρκετά δύσκολο να τραυματιστεί ακόμη και όταν οι εξωτερικοί παράγοντες δεν είναι οι κατάλληλοι.
