Όσοι ασχολούνται με το άθλημα του τριάθλου στην Ελλάδα σίγουρα θεωρούν τους εαυτούς τους τυχερούς αναφορικά με τις κλιματικές συνθήκες που επικρατούν και διευκολύνουν την προπόνηση τους. Σχεδόν 7-8 μήνες ιδανικός καιρός με καλή θερμοκρασία που επιτρέπουν τόσο το κολύμπι στη θάλασσα, όσο και την ποδηλασία σε εξωτερικούς χώρους, αλλά και το τρέξιμο.
Υπάρχουν όμως κι αυτοί οι 3-4 μήνες που η θερμοκρασία πέφτει σε χαμηλά επίπεδα δυσχεραίνοντας ή ακόμη χειρότερα κάνοντας αδύνατη την προπόνηση σε εξωτερικό περιβάλλον. Το ακόμη πιο δύσκολο σε αυτή την υπόθεση είναι το γεγονός ότι αυτοί οι μήνες είναι συνήθως οι μήνες προετοιμασίας πριν την έναρξη της αγωνιστικής περιόδου, οπότε ο προπονητικός όγκος είναι μεγάλος κι ένα κρύωμα ή μερικές χαμένες προπονήσεις λόγω απρόσμενων καιρικών συνθηκών μπορεί να κοστίσουν. Παρακάτω θα παρουσιάσουμε πως μπορεί να τηρεί ένας τριαθλητής το πλάνο του προσαρμόζοντας τις προπονήσεις σε εσωτερικό-ελεγχόμενο περιβάλλον, αλλά θα δούμε και ποια μειονεκτήματα έχουν αυτές οι προσεγγίσεις.
Κολύμπι σε πισίνα
Το κολύμπι στην πισίνα το εφαρμόζουν εδώ και χρόνια στην πλειοψηφία τους οι τριαθλητές, τόσο για τη βελτίωση της τεχνικής τους, όσο και της ταχύτητας τους. Βέβαια το κρύο κατά τους χειμωνιάτικους μήνες τους ωθεί να κάνουν και τις προπονήσεις απόστασης μέσα στην πισίνα, το οποίο είναι πνευματικά κοπιώδες, καθώς αναγκάζονται να κολυμπούν συνεχόμενα για 2-3 ή και περισσότερα χιλιόμετρα «μετρώντας απλά τα πλακάκια της πισίνας». Παρόλα αυτά είναι σίγουρα προτιμότερο να κολυμπάς σε ένα τεχνητό περιβάλλον με θερμοκρασία 24-27 βαθμούς παρά να εκτεθείς σε θερμοκρασία θάλασσας κάτω των 20 βαθμών η οποία σε 10 λεπτά σου δημιουργεί υποθερμία.
Δυστυχώς βέβαια υφίσταται το φαινόμενο σε αρκετές πόλεις της Ελλάδας η συντήρηση των κολυμβητηρίων να είναι χαμηλού επιπέδου ή και ανύπαρκτη λόγω έλλειψης πόρων. Φαινόμενα όπως χαλασμένοι καυστήρες ή μη δυνατότητα χλωρίωσης καθιστούν πολλές πισίνες ακατάλληλες με αποτέλεσμα είτε τη διακοπή των προπονήσεων είτε την επίσκεψη των αθλητών σε πισίνες διπλανών πόλεων.
Ποδηλασία σε trainer ή indoor cycling σε ειδικά διαμορφωμένο ποδήλατο
Την τελευταία δεκαετία περίπου στην Ελλάδα έχει κυριαρχήσει το παγκόσμιο trend του indoor cycling. Πρόκειται για ένα ομαδικό οργανωμένο πρόγραμμα στο οποίο υπάρχουν ειδικά κατασκευασμένα στατικά ποδήλατα με ρυθμιστή αντίστασης κι έναν instructor που με βάση τα επίπεδα αντίστασης, αλλά και τις θέσεις (όρθια-καθιστή-sprint), προσομοιάζει μια πραγματική διαδρομή διάρκειας περίπου 50 λεπτών. Σε αυτή τη μέθοδο καταφεύγουν αρκετοί τριαθλητές κατά τους χειμερινούς μήνες, καθώς πέρα από το στοιχείο της προπόνησης και σε πολλές περιπτώσεις υψηλής έντασης, υπάρχει και το στοιχείο της διασκέδασης με την ύπαρξη μουσικής. Στα αρνητικά συγκαταλέγεται το γεγονός ότι οι προπονητικοί στόχοι είναι γενικοί καθώς απευθύνονται στο σύνολο των ασκούμενων και δεν εξατομικεύονται σε ένα άτομο, οπότε μπορεί να ιδρώνεις και να προσπαθείς αλλά το αποτέλεσμα να μην είναι το επιδιωκόμενο. Συν τοις άλλοις η δομή των indoor cycling bikes είναι διαφορετική από τα ποδήλατα χρονομέτρου, η κίνηση είναι στον μπροστινό τροχό ο οποίος ζυγίζει περίπου 25 κιλά. Φρένα δεν υπάρχουν οπότε ένας κακός χειρισμός είναι ικανός να επιβαρύνει πολύ τις αρθρώσεις γόνατος και ισχίου.
Ραγδαία όμως αναπτύσσεται και η προπόνηση σε trainer. Το trainer ή στην ελληνική γλώσσα προπονητήριο, είναι μία βάση-συσκευή στην οποία τοποθετείς το ποδήλατο σου και υπάρχουν προσαρμογές αντίστασης ώστε να προσομοιάζεται μια κανονική προπόνηση στο δρόμο. Πρόκειται για εξαιρετική εφεύρεση που διευκολύνει ποδηλάτες και τριαθλητές σε όλο τον πλανήτη. Μάλιστα τα τελευταία χρόνια με την τεχνολογική εξέλιξη μπορείς από το σπίτι σου να συνδεθείς ηλεκτρονικά σε μία πλατφόρμα και να κάνεις team rides με άτομα από όλο τον κόσμο και να βλέπεις την πορεία σου στην οθόνη του σπιτιού σου. Το μειονέκτημα είναι ότι τα πιο προηγμένα τεχνολογικά trainers είναι ακόμη ακριβά στην τιμή και οι περισσότεροι αθλητές χρησιμοποιούν τα απλά. Τα απλά trainers δυστυχώς δεν παρέχουν ποικιλία παραστάσεων στους αθλητές, με αποτέλεσμα να καταλήγουν να ποδηλατούν για 1-2 ώρες στατικά μέσα στο σπίτι τους κάτι το οποίο είναι πολύ κουραστικό πνευματικά και ψυχολογικά.
Τρέξιμο στο διάδρομο ή σε κλειστό στίβο
Στο τρίτο από τα αθλήματα που συνδυάζει το τρίαθλο -το τρέξιμο- η ποικιλία σε αξεσουάρ και επιλογές είναι πολύ μεγάλη, οπότε ακόμη κι ο καιρός να μην είναι σύμμαχος, ο αθλητής έχει πολλές εναλλακτικές. Στο κολύμπι η θερμοκρασία νερού είναι ανασταλτικός παράγοντας, στο ποδήλατο ένα βρεγμένο από βροχή ή παγωμένο τερέν δεν επιτρέπει την προπόνηση έξω. Στο τρέξιμο όμως αυτά δεν αποτελούν δικαιολογία. Αρχικά υπάρχουν αμέτρητες επιλογές σε ρούχα, παπούτσια και αξεσουάρ για να μείνει κάποιος ζεστός αλλά και να μπορεί να τρέξει ακόμη και πάνω σε λάσπη και σε χιόνι. Ακόμα και αν δε θέλει να βγει έξω υπάρχει η επιλογή να πάει σε κλειστό στίβο ή στο διάδρομο. Κλειστά γυμναστήρια στίβου δυστυχώς δεν υπάρχουν πολλά οπότε θα μείνουμε στην επιλογή του διαδρόμου. Πολλοί το θεωρούν εφιάλτη κι όντως έτσι μπορεί να εξελιχθεί αν αναγκαστείς λόγω καιρού να κάνεις long run ή διαλειμματική προπόνηση με εναλλαγή ρυθμού στο διάδρομο, ωστόσο είναι η πιο ασφαλής επιλογή αν επιλέξεις να μείνεις μέσα. Ο διάδρομος έχει κατηγορηθεί για κραδασμούς, για προβλήματα σε γόνατα και σπονδυλική στήλη, ωστόσο τίποτα δεν αποδεικνύεται και δεν είναι τυχαίο πως ακόμη και οι κορυφαίοι τριαθλήτες δεν τον αποχωρίζονται από τις προπονήσεις τους. Σίγουρα στα αρνητικά στοιχεία εντάσσεται η μονοτονία, αλλά δυστυχώς είναι αναπόφευκτη.
Το συμπέρασμα λοιπόν είναι ότι με την πρόοδο της τεχνολογίας υπάρχουν πολλές εναλλακτικές επιλογές ώστε να μείνει ένας τριαθλητής πιστός στο προπονητικό πλάνο του, ακόμη κι όταν ο καιρός δεν επιτρέπει την προπόνηση στο φυσικό περιβάλλον.