Ένας από τους πιο συχνούς και ενοχλητικούς πόνους για τους δρομείς αποστάσεων, αλλά και βουνού, είναι αυτός στο πέλμα. Σαν φυσικοθεραπευτής αθλητικών κακώσεων έχω συναντήσει αρκετές φορές αθλητές να χάνουν σημαντικό διάστημα προπονήσεων εξαιτίας αυτού του πόνου.
Τι ακριβώς είναι αυτός ο πόνος?
Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο πόνος αυτός οφείλεται σε φλεγμονή στην πελματιαία απονεύρωση. H πελματιαία απονεύρωση είναι μία συμπαγής δεσμίδα από επιμήκεις διαταγμένες ίνες κολλαγόνου, που πρακτικά είναι ανελαστική. Επίσης, σε ορισμένες περιπτώσεις ο πόνος στο πέλμα μπορεί να οφείλεται σε παρουσία άκανθας στην πτέρνα.
Πως ξεχωρίζω αν είναι άκανθα ή πελματιαία απονευρωσίτιδα?
Φυσικά είναι αδύνατο να γίνει διάγνωση χωρίς την βοήθεια κάποιου ειδικού. Με μια απεικονιστική εξέταση, όπως ακτινογραφία, μπορεί μόνο να εντοπιστεί, αν το πέλμα έχει άκανθα ή όχι. Είναι γεγονός ότι αυτές οι δύο παθήσεις είναι αλληλένδετες μεταξύ τους, καθώς η παρατεταμένη φλεγμονή της πελματιαίας απονεύρωσης μπορεί να οφείλεται στην δημιουργία άκανθας.
Τα αίτια της πελματιαίας απονευρωσίτιδας.
Πολλά είναι εκείνα που μπορούν να δημιουργήσουν το συγκεκριμένο πρόβλημα. Αρχικά ο τύπος υποδημάτων είναι σημαντικό να είναι σωστός για τον τύπο πέλματος του κάθε αθλητή, έτσι ώστε να διορθώνει οποιεσδήποτε ανωμαλίες του ποδιού, που προέρχονται από την φύση του . Για παράδειγμα, ο υπερπρηνισμός, δηλαδή ο ελαφρύς πρηνισμός της ποδοκνημικής άρθρωσης κατά την στηρικτική φάση του κύκλου αναβηματισμού είναι φυσιολογικός, αλλά τα πόδια πολλών ανθρώπων τείνουν να υπερπρηνίσουν (υπερβολική πτώση προς τα μέσα) λόγω των σκληρών και ανώμαλων επιφανειών, στις οποίες περπατάμε ή τρέχουμε.
O υπερβολικός πρηνισμός (όταν τα πόδια πέφτουν προς τα μέσα) του πρόσθιου μέρος του ποδός και οπισθίου μέρος του ποδός, κάνει την ποδική καμάρα να χαμηλώνει αρκετά όπου επιμηκύνει το πόδι, και δημιουργεί τραυματικές διατατικές δυνάμεις στην πελματιαία απονεύρωση.
Επίσης τα σύνδρομα καταπόνησης ή σύνδρομα υπερχρήσιας (τενοντίτιδα) όπου αλλάζουν την εμβιομηχανική του σώματος, τα λάθη των προπονήσεων (τρέξιμο σε ανώμαλες επιφάνειες, τρέξιμο χωρίς υποδήματα, συχνό τρέξιμο σε ανηφόρες και κατηφόρες) επιφέρουν φλεγμονή στην πελματιαία απονεύρωση.
Τα πρώτα βήματα για την αντιμετώπιση
Ανάπαυση από τις προπονήσεις και καθημερινή παγοθεραπεία. Η χρήση αντιφλεγμονωδών φαρμάκων με την άδεια του γιατρού είναι σημαντική για την θεραπεία του τραυματισμού στο οξύ στάδιο. Αλλαγή στον τύπο υποδημάτων (προφανώς δεν είναι ο κατάλληλος), και ιδανικά κατασκευή ειδικών πάτων με την χρήση πελματογραφήματος έτσι ώστε να εφαρμόζουν στα πόδια του αθλητή.
Τα επόμενα βήματα για την αντιμετώπιση
Η φυσικοθεραπεία είναι απαραίτητη εάν ο τραυματισμός δεν υποχωρεί. Ειδικές μορφές θεραπείας ( tecar, κρουστικός υπέρηχος) και χειροθεραπευτικής θα αντιμετωπίσουν οριστικά το πρόβλημα. Όταν το πρόβλημα περάσει στο υποξύ στάδιο τότε και οι διατάσεις έχουν ενεργό ρόλο στην αποκατάσταση. Η πιο συνηθισμένη είναι: ο ασθενής θα πρέπει να κάθεται με τα γόνατα και την ποδοκνημική λυγισμένα και να προσπαθεί να τραβάει τα δάκτυλα του προς το μέρος της ποδοκνημικής άρθρωσης περίπου 10 επαναλήψεις.
Πρόληψη
Συστήνω την κατασκευή ορθοτικών πάτων με την χρήση πελματογραφήματος σαν την σημαντικότερη ενέργεια πρόληψης για τον συγκεκριμένο τραυματισμό.
